بررسی فقهی مواضع مجاز نگاه در خواستگاری و نامزدی

بررسی فقهی مواضع مجاز نگاه در خواستگاری و نامزدی

نوشته شده توسط سید محمد ظاهر محمدی  

شنبه ۰۶ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۵۲

چکیده

 

اهمیت عقد ازدواج موجب شده مقدمات آن به ویژه خواستگاری و نامزدی که رسمی دیرینه و مقدمه‌ای پراهمیت است به لحاظ برخورداری از مسائل و پاره‌ای از احکام نیازمند بررسی، تبیین احکام و پاسخ به پرسش‌هایی ‌باشد که کمتر در کتب فقهی و حقوقی به صورت مدون و یکجا بدان توجه شده است. ‌

 مقاله حاضر پس از تعریف خواستگاری و نامزدی و بیان حکمت خواستگاری مرد از زن، به بیان انواع و اقسام خواستگاری پرداخته و در ادامه به بررسی فقهی خواستگاری و نامزدی پرداخته و شرایط نظر مرد به همسر آینده و نظرات متفاوت فقهای امامیه راجع به مواضع نگاه و قلمرو و محدودة آن را بررسی کرد و در نهایت راجع به مشروعیت خواستگاری زن از مرد مطالبی را بیان کرده است.

 

قواعد فقهی، تعاریف و شاخص ها

قواعد فقهی، تعاریف و شاخص ها

 یکی از مباحث مربوط به علم فقه،که تالیفات مستقلی در این حوزه را به خود اختصاص داده، مساله قواعد فقهی است. باید گفت، متاسفانه فقهای عظام، تعریف واحدی از قاعده فقهى ارائه نکرده اند؛گروهى از ایشان حتی از قاعده فقهى تعریفی به دست نداده‌اند و تنها به طرح مباحثى همچون تفاوت های قاعده فقهى با قاعده اصولى و یا ضابطه فقهى و تفاوت آن با مسأله فقهى ومسائلی از این دست پرداخته اند.¹لذا در این مقاله سعی شده است، طی دوبخش، برخی از تعاریف ارائه شده برای قاعده فقهی بررسی، و در پرتوی مقایسه آنها با یکدیگر، ملاک های اصلی در تعریف قاعده فقهی استخراج و به خواننده گرامی ارائه شود.

شهید اول، پایه گذار قواعد فقهی

شهید اول، پایه گذار قواعد فقهی

 نویسنده: صاحب محمد حسین نصار(1)    مترجم: عبدالله امینی پور

 چکیده:

 شهید اول با نگارش آثاری مانا و پویا، نیز کوششی ستودنی، خدماتی شایان به دین و آیین نموده است، به رغم آنکه زود هنگام و در دهه ی ششم عمر خویش به شهادت رسید. وی بیست کتاب نوشت که لمعه ی دمشقیه و القواعد والفوائد از آن شمار است. اگر شهید اول جز این دو عنوان کتابی نداشت، باز مایه ی سرافرازی اش بود. این دو اثر شروح و تعلیقات بسیاری از سده ی هشتم هجری تاکنون داشته است.

این مقاله به پژوهش و بررسی القواعد و الفوائد پرداخته که حاصل اندیشه و پژوهش فقهی و گزارش آرای فقهای دیگر مذاهب اسلامی است. چارچوب پژوهش و تربیت بحث حاضر نیازمند ارائه ی گفتاری در «قواعد فقهی» (2) است. از این رو، مقاله در دو فصل ارائه می شود:

فصل نخست در بیان معنای لغوی و اصطلاحی قواعد فقهی، پیدایی آن و معرفی بارزترین آثاری است که در این باره در مذاهب اسلامی نوشته شده؛

فصل دوم پژوهشی در کتاب القواعد والفوائد است که دو بحث را در بر دارد:

یکم. تأسیس قواعد امامیه در سده ی هشتم هجری؛

دوم. تلاش های شهید اول در این باره و گفتار و نظریات شخصیت ها درباره ی وی و کتاب القواعد.

قاعده لاضرر (2)

منبع : مجله مشکوة النور، شماره 6 , عباسپور، مهناز

کلمات کلیدی ماشینی : ضرر، قاعده لاضرر، لاضرر، نفی، قاعده، حکم، فقه، نفی حکم، جمله لاضرر نفی حکم،

مفاد حقوقی روایت لاضرر :

در بیان مراد فقهی و حقوقی روایت لاضرر چهار عقیده مشهور وجود دارد; این عقاید از آنجا پدید آمده است که ضرر واقعاوجود دارد ولی در روایت آمده است:"لاضرر و لاضرار ". لذا به سبب "لا"ی موجوددر این روایت که حکایت از نفی و یا نهی دارد اقوال چهارگانه ذیل مطرح می گردد:

"قاعده لاضرر "(1)

منبع : مجله مشکوة النور، شماره 5 , عباسپور، مهناز

کلمات کلیدی ماشینی : ضرر، قاعده لاضرر، لاضرر، فقه، قاعده، ضرار، قواعد فقه، حدیث، روایت،

مقدمه :

یکی از مشهورترین قواعد فقهی که دربیشتر ابواب فقه مانند عبادات، معاملات وغیره به آن استناد می شود، قاعده "لاضرر"است که مستند بسیاری از مسائل فقهی می باشد. اهمیت قاعده مذکور به حدی است که بسیاری از فقها از گذشته دور ونزدیک در تالیفات و تقریرات خود رساله مستقلی را به آن اختصاص داده اند.

اصطلاحات تخصصی رشته1

از بازدید کننده محترم انتظار می رود از دیدگاه خود ترجمه مناسبی برای این واِژه های تخصصی در بخش نظرات درج کند  تا به نام خودش در ذیل متن قرار گیرد ، برای استفاده دانشجویان محترم

Definition of Terms and Concepts

Related to Sex, Gender, and Sexual Orientation

Gender   : the concept of maleness and masculinity or femaleness and femininity, One's gender identity, is the sense of one's self as male or female and does not refer to one's sexual orientation gender role.+ the physical and/or social condition of being male or female: Does this test show the gender of the baby? Discrimination on the basis of race, gender, age or disability is not allowed.

چهارچوب درس نظریه های جامعه شناسی

ضمن قدردانی از استاد محترم این درس جناب دکتر کرمی پور

چهارچوب پیشنهادی برای اطلاع اعضای محترم کلاس ترم اول 95-94

جلسه اول – بحث مقدماتی و ورود به یک الگوی مناسب:

-        منابع و مقالات و کتابشناسی در حوزه جامعه شناسی دین.

-        تقسیم بندی ها و شاخه های دانش جامعه شناسی و جامعه شناسی دین.

-        ارائه سه الگو یا سه رویکرد در نظریه های جامعه شناسی؛ مکتب محوری، موضوع محوری و فرد محوری و معیار انتخاب الگوی فرد محور. ارائه بیوگرافی، آثار و زمینه های اجتماعی – تاریخی و...

-         برجسته کردن روش شناسی، مفهوم شناسی و بینش شناسی فرد صاحب نظر در جامعه شناسی دین. تبیین چهارچوب نظری و مفهومی و بینشی و نهایتا استخراج این بینش که جامعه شناسی دین در چه دوره ای و با آثار و اندیشه های چه کسانی شکل گرفت.

زن در قرآن 2

زن در قرآن(قسمت اول)

نویسنده:آیت الله علی دوانی(رحمت الله علیه)

پیشگفتار

قرآن مجید کتاب آسمانی ما مسلمانان جهان متضمن تعالیم حیاتبخشی است که ضامن سعادت بشر در این جهان و سرای دیگر می باشد.

در اعتقاد ما ((قرآن )) وحی آسمانی و کلام الهی است که به وسیله پیک وحی ، جبرئیل امین بر قلب پاک پیغمبر اسلام حضرت ختمی مرتبت محمّد بن عبداللّه صلّی اللّه علیه و آله و سلّم نازل گردیده است.

زن در قرآن-زنان اسوه

زنان اسوه در قرآن

نویسنده : حسین رحیمی قصص قرآنی از منابع عظیم تربیتی محسوب می‌گردد.

در این مقاله سعی شده که با اهتمام به مقوله تربیت به داستان حضرت مریم علیها‌السلام در قرآن کریم نگریسته شود. در این نوشتار با روش جدیدی به استخراج اهداف تربیتی پرداخته شده است.

این مقاله ضمن واژه‌شناسی قصص و تربیت به اهدافی چون معرفی اسوه‌های حسنه، اعمال و افعال مخلصان، مواجهه فرشتگان با برگزیدگان، تواضع در عبادت، حکمت یک نعمت و... به رشته تحریر در آمده است. 1 ـ پیش‌درآمد

تلألؤ خورشید پرفروغ عفاف در خانه کوچک عمران ساطع شد تا پرده زمخت ظلمانی اعصار را در هم نوردد، در آن بیت، اسوه عفاف و قانتات(1) از دامن حنِّه پاک‌دامن پا به منصّه ظهور نهاد.

او در متانت و نجابت، عفت و پاک‌دامنی، زبان زد خاص و عام زمانه گشت.

زمانی که جهل و خرافه‌پرستی جایگزین خداپرستی گردد و خداوندگاران زمینی نگذارند مردم خدای حقیقی را ببینند و فطرت خاکیان به انحاء مختلف جهت پیوستن به افلاکیان معطّل بماند، نیاز به الگو و اسوه بیش از همیشه خودنمایی می‌کند.

آن هم اسوه‌ای که اسوه آفرین باشد. او کسی نیست جز دختر عمران که سرآمد زنان عصر خویش است. آن بانو در میان اقوام و مللی زیست که عوام و خواص آن قوم «دلی دارند و دلداری ندارند»!

لیک عنایت و مدد فیض روح القُدُس، از بهر دلداری آن قوم، جز عیسی مسیح علیه‌السلام کسی نیست. مسیحا علیه‌السلام واژه با مسما و حیات‌آفرینی است که بر شریان‌های بی‌رمق، دمیدن گرفت تا قلوب به سکون گرائیده را با تلنگری به خلجان وا دارد.

آن چه در این کتابت بدان اشارتی خواهم نمود بر مبنای اهداف تربیتی آن «محدثه صدیقه» است. 2 ـ معانی واژگان:

«اهداف»، «تربیت»، «قصص»،

برای درس فلسفه فقه

فلسفه فقه

فلسفه فقه از جمله فلسفه های مضاف و از گونه معرفت های درجه دو است. موضوع این دسته فلسفه ها شناسایی و تحلیل واژگانی است که به آن ها اضافه شده. به طور معمول مضاف الیه آن یک علم است؛ مانند فلسفه فیزیک، فلسفه ریاضیات، فلسفه منطق و....

در این مقاله کوشیده شده است به مباحث زیر پرداخته شود: فلسفه فقه چه دانشی است؟ وصفی است یا دستوری؟ چه گزاره هایی دارد؟ آیا تأسیس چنین دانشی لازم است؟ چه تأثیراتی بر علم فقه دارد؟

مقدمه

فلسفه فقه از جمله فلسفه های مضاف و از گونه معرفت های درجه دو است. موضوع این دسته فلسفه ها شناسایی و تحلیل واژگانی است که به آن ها اضافه شده. به طور معمول مضاف الیه آن یک علم است؛ مانند فلسفه فیزیک، فلسفه ریاضیات، فلسفه منطق و....؛ البته گاهی هم به حقایق اضافه می شود و فلسفه حقایق را تشکیل می دهد؛ مثل فلسفه زبان، فلسفه ذهن، فلسفه هنر و ... ( رک: خسروپناه، ۱۳۸۴: ص۱۱)؛ پس اگر بخواهیم تعریفی از فلسفه فقه ارائه کنیم باید بگوییم: