قاعده فراش

قاعده فراش   دریافت  مقاله

قاعده نفی سلطه

قاعده نفی سلطه

علی ضیاءبخش

چکیده

یکی از اصول حاکم بر سیاست خارجی اسلام، که بر تمام روابط خارجی و بینالمللی اسلام در زمینه های گوناگون نظامی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکمیت دارد و کلیه روابط مسلمانان باید بر اساس آن برنامهریزی شود، اصل مهم و اساسی «نفی سلطه» یا قاعده «نفی سبیل» است. در صورت عملی شدن این اصل و قاعده فقهای، کفّار و بیگانگان کوچکترین راه نفوذ و تسلّط سیاسی، نظامی و اقتصادی بر مسلمانان نخواهند داشت.

این اصل و قاعده محکم فقهای ضامن حفظ استقلال اسلام و مسلمانان در تمام زمینههاست; از اینرو، باید آن را دقیقاً شناخت و مورد عمل قرار داد تا راه هرگونه اسارت و بردگی سیاسی و فرهنگی و نظامی و مانند آن به روی مسلمانان بسته، و آزادگی و استقلال آنان تضمین شود.

کلیدواژه ها:

سلطه، نفی سبیل، استکبار.

قاعده ی نفی سبیل در فقه اسلامی

قاعده ی نفی سبیل در فقه اسلامی

نویسنده: ابوالفضل شکوری

1. معنای قاعده ی نفی سبیل کفار بر مسلمانان

قاعده نفی سبیل -1

قاعده نفی سبیل
نویسنده :  حسن رضایی
کلمات کلیدی  :  قاعده فقهی، سبیل، کافر، مسلمان، تسلط کافر

قاعده نفی سبیل در اندیشه اسلامی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

قاعده نفی سبیل در اندیشه اسلامی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

قاعده نفی سبیل به عنوان یک اصل فقهی نقش پایدار و تأثیرگذاری بر رفتار، تصمیمات و سیاست‌های کلان نظام اسلامی دارد.

 

چکیده

قاعده نفی سبیل به عنوان یک اصل فقهی نقش پایدار و تأثیرگذاری بر رفتار، تصمیمات و سیاست‌های کلان نظام اسلامی دارد. این اصل در روابط خارجی دولت اسلامی با بیگانگان جایگاه بسیار مهمی دارد. نفی ظلم و ستم بر مردم مسلمان و حفظ استقلال و نفی وابستگی نسبت به بیگانگان شالوده و اساس این قاعده در سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. قانون اساسی ایران نیز هرگونه ستمگری، ستم‌کشی، سلطه‌گری و سلطه‌پذیری را نفی و نهی می‌کند و این اصل به عنوان پایه‌های تأمین استقلال جامعه و همچنین جلوگیری از سلطه اقتصادی، سازه‌های سیاست خارجی وکلان جمهوری اسلامی ایران را شکل می‌دهد.

 

واژگان کلیدی

 

نفی سبیل، قرآن، قانون اساسی، اندیشه اسلامی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران.

 

قاعده «نفى سبیل» در آراى فقهى و مواضع سیاسى صاحب عروه

قاعده «نفى سبیل» در آراى فقهى و مواضع سیاسى صاحب عروه

زنگنه شهرکی جعفر

چکیده: قاعده نفى سبیل که اعتبار آن برگرفته از کتاب و سنت است، در ابواب مختلف فقه کاربرد دارد. این قاعده در آثار فقهى عالم بزرگ، سید محمد کاظم طباطبایى یزدى،)ره( به نحو چشمگیرى بازتاب یافته است. ایشان افزون بر استنباط احکام در فقه فردى، در مسائل فقه سیاسى - اجتماعى نیز از آن به شایستگى بهره جسته است. بر پایه کاربرد این قاعده در ساحت اندیشه فقه سیاسى و نیزآن دسته از مسائل فقه اقتصادى که بر وضعیت ارزشى جامعه اثرگذار است، وظایف مسلمانان را در برابر سلطه‌گرى‌هاى استعمار، روشن نموده است. اندیشه‌هاى ایشان در زمینه فقه اقتصادى، در قالب چند نامه موجود است و محور آن، رونق تولید ملى و استفاده از کالاهاى داخلى است. زیرا وابستگى‌هاى اقتصادى مسلمانان به جهان کفر، زمینه‌ساز سلطه و غلبه سیاسى کفار بر مسلمین است.

کلیدواژه‌ها: قاعده نفى سبیل، رابطه اسلام و کفر، مصادیق قاعده نفى سبیل، سید محمد کاظم طباطبایى یزدى(ره).

قاعده نفی سبیل از منظر فریقین

قاعده نفی سبیل از منظر فریقین

کلمات کلیدی ماشینی : قاعده نفی سبیل، نفی سبیل، قاعده، روایت، فقه، سلطه، فقیه، اسلام، دلالت،

2

چکیده

آیات و روایات بسیاری دلالت دارند که هر گونه ارتباط و داد و ستدی که موجب سلطه بیگانگان بر مسلمان شود، اعم از سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی، ناروا است و جایز نمی شمارند. فقها از این مطلب تحت عنوان قاعده نفی سبیل یاد می کنند.

فقهای شیعه و اهل سنت مفاد قاعده نفی سبیل را پذیرفته و بر اساس آن احکام شرعی بسیاری را استنباط کرده اند. در مقاله 27 مورد از آنها بیان شده است؛ از جمله حرمت فروش قرآن ، رهن قرآن، فروش احادیث نبوی و کتابهای موعظه و دعا و تربت ضریح امامان و پرده کعبه و زمینهای اماکن مقدس به کافران.

البته مواردی از احکام فوق مورد استثناء است؛ مثل اینکه کتابهای مقدس موجب هدایت آنها را فراهم کند و یا حرمت ازدواج زن مسلمان با کافران، عدم ولایت پدران کافر بر فرزندان مسلمان در اجازه ازدواج، عدم نفوذ قضاوت کافران بر مسلمانان و بطلان تولیت کافران بر اوقاف مسلمانان.

واژه های کلیدی: قاعده نفی سبیل، ادله لفظی، ادله لبی، اهل سنت، شیعه

قاعده نفی سبیل

قاعده نفی سبیل چیست و چه فایده ای دارد؟

قاعده نفی سبیل و تاکید بر عزت اسلامی:سبیل در لغت به معنی راه است. اما درمعنای اصطلاحی به معنی قانون و شریعت است. مفهوم قاعده نفی سبیل این است که خداوند در قوانین و شریعت اسلام هیچگونه راه نفوذ و تسلط کفار بر مسلمین را باز نگذارده است و هر گونه راه تسلط کافران بر مسلمانان بسته است. پس در هیچ شرایطی تسلط کفار بر مسلمانان جایز نیست.

قاعده نفی سبیل کافرین بر مسلمین:بر اساس این قاعده خداوند در قوانین و شریعت اسلام هر راه نفوذ و تسلط کفار بر مسلمین را بسته است. «و لن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلاً؛ هرگز خداوند برای کافران نسبت به اهل ایمان راه تسلط را باز نگذاشته و باز نخواهد نمود»، (سوره نساء، آیه ۱۴۱). بر اساس این اصل حضرت امام(ره) در تحریرالوسیله بیان می دارند:

 «اگر روابط تجاری با کفار موجب ترس بر حوزه اسلام شود ترک این روابط بر تمام مسلمانان واجب می شود. در اینجا فرقی میان استیلاء سیاسی یا فرهنگی و معنوی دشمن وجود ندارد. اگر روابط سیاسی که بین دولتهای اسلامی و دول بیگانه بسته می شود و برقرار می گردد موجب تسلط کفار بر نفوس و بلاد و اموال مسلمانان شود یا باعث اسارت سیاسی اینها گردد، برقراری روابط حرام است و پیمانهایی که بسته می شود باطل است و بر همه مسلمین واجب است که زمامداران را راهنمایی کنند و وادارشان نمایند بر ترک روابط سیاسی این چنانی هر چند به وسیله مبارزه منفی باشد.»، (تحریرالوسیله، امام خمینی(ره)، ج ۱، ص ۱۸۵).

به نقل از  http://www.aviny.com

کاربرد قاعده لاضرر و لاضرار در بررسى فقهى ایدز

کاربرد قاعده لاضرر و لاضرار در بررسى فقهى ایدز

الهی خراسانی علی

 

چکیده: «ایدز» یکى از بحران‏هاى رو به گسترش در دنیا و از جمله کشور ما به شمار مى‏رود. از این رو گشودن باب جدید مسائل ایدز در فقه، ضرورى به نظر مى‏رسد. همچنین قواعد فقهى مى‏تواند نسبت به پرداخت مسائل جدید، راهگشا باشد.

آمار مراکز رسمى، حاکى از گسترش ایدز در ایران و لزوم توجه همه جانبه بدین آسیب بزرگ اجتماعى است.

یکى از مسائل مهم در این باره، وظیفه حکومت اسلامى نسبت به پدیده ایدز و افراد مبتلا به آن است. بنا بر تفسیر صحیح از مفاد لاضرار در قاعده فقهى »لاضرر و لاضرار«، مسؤولیت‏هاى مهمى بر گردن حکومت اسلامى قرار مى‏گیرد. همچنین طبق »لاضرر«، هیچ حکمى نمى‏تواند حقى از حقوق شهروندىِ مبتلایان به ایدز را نفى کند.

کلیدواژه‏ها:  ایدز، لاضرر و لاضرار، بررسى فقهى ایدز، قاعده فقهى.

قاعده لاضرر (2)

منبع : مجله مشکوة النور، شماره 6 , عباسپور، مهناز

کلمات کلیدی ماشینی : ضرر، قاعده لاضرر، لاضرر، نفی، قاعده، حکم، فقه، نفی حکم، جمله لاضرر نفی حکم،

مفاد حقوقی روایت لاضرر :

در بیان مراد فقهی و حقوقی روایت لاضرر چهار عقیده مشهور وجود دارد; این عقاید از آنجا پدید آمده است که ضرر واقعاوجود دارد ولی در روایت آمده است:"لاضرر و لاضرار ". لذا به سبب "لا"ی موجوددر این روایت که حکایت از نفی و یا نهی دارد اقوال چهارگانه ذیل مطرح می گردد: